สำหรับคุณพ่อคุณแม่แล้ว เรื่องสุขภาพและความสบายกายสบายใจของลูกน้อยเป็นสิ่งที่สำคัญเสมอ หนึ่งในปัญหาที่รบกวนจิตใจของคุณพ่อคุณแม่บ่อย ๆ ก็คืออาการท้องผูกในเด็กเล็กนั่นเองค่ะ เพราะเมื่อมีอาการท้องผูก เจ้าตัวเล็กของเราจะรู้สึกอึดอัด ไม่สบายท้อง มีอาการร้องไห้งอแง และหากปล่อยไว้ให้เกิดอาการท้องผูกเรื้อรังก็จะส่งผลต่อสุขภาพของเด็ก ๆ ได้
อย่างไรก็ตามเมื่อจะเลือกหาตัวช่วยหรือยาแก้ท้องผูกให้เด็ก ๆ รับประทาน หลายคนก็คงกังวลใจว่า เด็ก ๆ จะทานยาระบายเพื่อช่วยอาการท้องผูกได้หรือไม่ ทานยาระบายในกลุ่มยาแลคตูโลส (Lactulose) ได้ไหม Berlin GI Life มีข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องนี้มาฝากกันค่ะ
อาการท้องผูกในเด็กเล็ก
อาการท้องผูก เป็นปัญหาด้านสุขภาพที่เกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย ไม่เว้นแม้แต่ในเด็ก เด็กทารก โดยช่วงวัยของเด็กที่อายุเข้า 1 ปี อาการท้องผูกจะพบได้บ่อย เพราะเด็ก ๆ เริ่มปรับพฤติกรรมการทานอาหารจากการดื่มนมมาทานอาหารต่าง ๆ มากขึ้น เริ่มหัดเดิน และสนใจสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ จนอาจจะอั้นอุจจาระได้
วิธีสำคัญที่จะช่วยให้คุณพ่อคุณแม่ทราบว่า เด็ก ๆ กำลังมีปัญหาท้องผูกหรือไม่ ก็คือการสังเกตพฤติกรรมการขับถ่ายของลูก และสังเกตลักษณะอุจจาระของลูก
โดยนิยามของคำว่าท้องผูกนั้น แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ นิยามตามจำนวนครั้งในการขับถ่าย และนิยามตามลักษณะอุจจาระ
หากเราสังเกตและพบว่าเด็ก ๆ ขับถ่ายได้ 3 ครั้งต่อสัปดาห์ ก็ถือว่าอยู่ในเกณฑ์ขับถ่ายปกติ แต่ถ้าขับถ่ายน้อยกว่า 2 ครั้งต่อสัปดาห์ หรือถ้าเด็ก ๆ ขับถ่ายได้ทุกวัน แต่อุจจาระนั้นแข็งและปริมาณน้อย มีพฤติกรรมขับถ่ายได้ยาก ต้องเบ่งนาน แบบนี้ก็เรียกว่าท้องผูกเหมือนกันค่ะ
อาการท้องผูกในเด็กเล็กนั้น ส่วนใหญ่เกิดจากพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น การไม่ได้ฝึกการขับถ่ายให้เป็นปกติ การทานผัก ผลไม้ หรือไฟเบอร์น้อย ดื่มน้ำไม่เพียงพอ ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่จึงควรให้ความใส่ใจในเรื่องนี้ เพราะอาการท้องผูกแม้ไม่ใช่อาการป่วยที่รุนแรง แต่หากปล่อยทิ้งไว้ให้เรื้อรัง ก็จะส่งผลเสียต่อสุขภาพของเด็ก ๆ ได้ค่ะ
อาการท้องผูกเรื้อรังในเด็กเล็ก เป็นอันตรายหรือไม่
เด็กที่มีอาการท้องผูก มักจะมีอาการปวดท้อง โดยเด็กบางคนที่มีอาการท้องผูกมาก ๆ อาจรู้สึกปวดท้องมากเหมือนเป็นลำไส้ แต่ไม่มีอาการอักเสบหรือติดเชื้อร่วมด้วย เมื่อได้ถ่ายก็จะหายปวดได้เอง
ทั้งนี้ หากเด็ก ๆ ที่มีอาการท้องผูกรุนแรง หรือท้องผูกเรื้อรัง (มีอาการท้องผูก มากกว่า 1 เดือน) และปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ทำการรักษา จะทำให้เกิดผลต่อสุขภาพทั้งร่างกาย จิตใจและอารมณ์ได้ เช่น เด็กจะทานอาหารได้น้อย เนื่องจากรู้สึกแน่น อึดอัดในท้อง ส่งผลให้เกิดการขาดสารอาหาร พัฒนาการไม่สมบูรณ์ตามวัย เด็ก ๆ ที่ท้องผูกแต่ไม่สามารถสื่อสารบอกอาการตนเองได้ จะมีอาการงอแง หงุดหงิด อารมณ์ฉุนเฉียว
ทั้งนี้ หากอาการท้องผูกเรื้อรังนาน จะทำให้อุจจาระแข็งและตันอยู่ในบริเวณส่วนปลาย อุดกั้นการขับถ่าย ทำให้มีอุจจาระเหลวเล็ดไหลออกมา เปื้อนกางเกงและมีกลิ่นเหม็น ทำให้เด็กรู้สึกอับอาย และอาจจะเกิดผลกระทบด้านจิตใจ ดังนั้นหากพบว่าเด็ก ๆ มีปัญหาเกี่ยวกับการขับถ่าย มีอาการท้องผูก ท้องผูกเรื้อรัง ควรให้การดูแลโดยเร่งด่วน
เด็กเล็กท้องผูกใช้ยาแลคตูโลส (Lactulose) ได้หรือไม่
การเลือกทานยาระบายที่มีความปลอดภัย ถือเป็นทางเลือกหนึ่งในการช่วยเหลือเด็ก ๆ ที่มีอาการท้องผูก ท้องผูกเรื้อรัง หากใช้วิธีการปรับพฤติกรรมตามธรรมชาติแล้วไม่ได้ผล โดยยาระบายในกลุ่มแรกที่ควรเลือกใช้คือยาระบายที่ช่วยเพิ่มปริมาณอุจจาระ (bulk-forming laxatives) เพิ่มไฟเบอร์ เช่น เมล็ดไซเลียม ฮัสก์ แต่หากยาระบายในกลุ่มนี้ไม่ได้ผล ยาระบายในกลุ่มแลคตูโลส (Lactulose) ซึ่งเป็นยาระบายประเภทที่ช่วยทำอุจจาระอ่อนนุ่ม (ยาระบายชนิดเพิ่มน้ำในลำไส้) เป็นยาระบายอีกประเภทที่มีความปลอดภัย สามารถใช้ได้ในเด็กเล็กที่มีอายุ 1 ขวบขึ้นไป
ยาระบายแลคตูโลส (Lactulose) คืออะไร
ยาระบายมีหลายประเภทนะคะ โดยแต่ละประเภทจะมีกลไกในการทำงานที่แตกต่างกัน เช่น ยาระบายในกลุ่มเพิ่มอุจจาระ จะช่วยทำให้ปริมาณไฟเบอร์ในลำไส้สูงขึ้น ถ่ายได้ง่ายขึ้น แต่หากการเพิ่มเนื้ออุจจาระไม่ได้ผล อุจจาระของเด็ก ๆ อาจจะอั้นหรือติดในลำไส้นานจนเกิดเป็นก้อนแข็ง ยาระบายในกลุ่มที่จะใช้ได้ดีและปลอดภัย คือยาระบายในกลุ่มเพิ่มน้ำในลำไส้ ซึ่งทำงานด้วยกลไกการดึงน้ำมาไว้ที่ลำไส้ ทำให้อุจจาระที่อัดแน่น เป็นก้อนแข็งนุ่มลงและขับถ่ายได้ ซึ่งแลคตูโลส (Lactulose) เป็นยาระบายที่มีกลไกการทำงานดังนี้
แลคตูโลส (Lactulose) เป็นน้ำตาลชนิดโมเลกุลคู่ (disaccharide) ของฟรุคโตสและกาแลคโตส เป็นยาที่ออกฤทธิ์ ได้หลากหลายกลไก (multimechanism) สำหรับการรักษาอาการท้องผูกเรื้อรัง และช่วยปรับสมดุล ทำให้ร่างกายรักษาสมดุลการขับถ่ายในระยะยาว
Lactulose มีคุณสมบัติเป็น Prebiotic (พรีไบโอติกส์) เป็นสารอาหารที่สามารถกระตุ้นการเจริญเติบโตและการทำงานของ Probiotics (โพรไบโอติกส์) ซึ่งเป็นจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อร่างกายได้ ไม่ดูดซึมและมีความเข้มข้นสูงที่บริเวณโพรงลำไส้เล็ก จึงสามารถดูดน้ำเข้ามาที่โพรงลำไส้เล็ก ทำให้อุจจาระนุ่มและช่วยเพิ่มการเคลื่อนตัวของลำไส้เล็ก
Lactulose จะถูกย่อยโดยแบคทีเรียหรือจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อร่างกายในบริเวณลำไส้ใหญ่ ทำให้ได้เป็นกรดไขมันสายสั้น (short-chain fatty acid) จึงมีความเป็นกรดเพิ่มขึ้น ช่วยเพิ่มการดูดน้ำเข้ามาในโพรงลำไส้ใหญ่ ช่วยกระตุ้นการเคลื่อนตัวของลำไส้ ทำให้ขับถ่ายได้สะดวกขึ้น
เด็กเล็กใช้ยาระบาย Lactulose ได้อย่างปลอดภัยหรือไม่
ยาระบายแลคตูโลส จัดอยู่ในกลุ่มยาที่ปลอดภัยสำหรับเด็ก (1 ขวบ ขึ้นไป) เด็ก ๆ สามารถใช้ยาในกลุ่มแลคตูโลสได้ เพราะเป็นยามีความปลอดภัยในการใช้สูง ไม่ถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือด
ยาระบายแลคตูโลส ออกฤทธิ์ด้วยการดึงน้ำไว้ในช่องลำไส้ใหญ่โดยวิธีออสโมซิส (osmosis) ช่วยให้อุจจาระนุ่มและผ่านสำไส้ใหญ่ได้ดีขึ้น เด็กเล็ก (อายุ 1 ปี ขึ้นไป) ที่มีปัญหาท้องผูกเรื้อรัง แต่ทานยาระบายในกลุ่มเพิ่มปริมาณอุจจาระแล้วใช้ไม่ได้ผล สามารถใช้แลคตูโลส ได้ โดยควรใช้ควบคู่กับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการขับถ่าย การฝึกให้เด็ก ๆ ทานผัก ผลไม้ เพิ่มไฟเบอร์ในร่างกายตามธรรมชาติ และดื่มน้ำเยอะ ๆ เมื่อเด็ก ๆ สามารถปรับพฤติกรรมให้ขับถ่ายได้เองตามปกติแล้ว จึงค่อย ๆ ลดการใช้ยาแลคตูโลสลงได้ โดยไม่มีผลข้างเคียงกับร่างกาย สำหรับเด็ก ๆ ที่มีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ควรใช้ยาแลคตูโลสภายใต้คำแนะนำของแพทย์ค่ะ
แลคตูโลส (Lactulose) จาก Berlin GI Life ตัวช่วยที่ปลอดภัยสำหรับเด็กท้องผูก
แม้ว่าอาการท้องผูกในเด็กเล็กนั้นจะดูไม่ใช่เรื่องใหญ่ แต่หากปล่อยให้เรื้อรังไปก็อาจจะส่งผลกระทบกับสุขภาพได้
หากเด็ก ๆ มีอาการท้องผูกและการปรับพฤติกรรมในเบื้องต้น ยังไม่สามารถลดอาการท้องผูกในเด็กได้ทันท่วงที Berlin GI Life ขอแนะนำผลิตภัณฑ์ยาระบายแลคตูโลส (Lactulose) 667 g/l ที่มีความปลอดภัยสูง สามารถใช้ได้ทั้งบุคคลทั่วไป คุณแม่ตั้งครรภ์ และเด็กอายุ 1 ปี ขึ้นไป
ผลิตภัณฑ์ยาระบายแลคตูโลส เป็นยาระบายชนิดเพิ่มน้ำในอุจจาระ มีแลคตูโลสซึ่งเป็นพรีไบโอติกส์ อาหารของจุลินทรีย์ที่ดีในร่างกาย จึงช่วยขับถ่ายโดยไม่กระตุ้นการบีบตัวของลำไส้ ไม่ดูดซึมในทางเดินอาหาร ปลอดภัยต่อลูกน้อย ยาระบายแลคตูโลสมาในรูปแบบน้ำ มีรสชาติหวาน ทานง่าย เหมาะสำหรับเด็ก ใช้เพียงวันละ 1-3 ช้อนชาโดยผสมกับน้ำ น้ำผลไม้ หรือ นม ก็ช่วยให้เด็ก ๆ ขับถ่ายได้ง่ายขึ้น ลดปัญหาท้องผูกได้ดี ทั้งนี้ ควรใช้ร่วมกับการปรับพฤติกรรมเพื่อส่งเสริมสุขภาพที่ดีในการขับถ่ายในระยะยาวค่ะ
สุขภาพดีเริ่มต้นที่ทางเดินอาหารค่ะ
Berlin GI Life